Strategische Dialoog over de Toekomst van de Europese Landbouw

Vorige week zijn de uitkomsten van de Strategische Dialoog over de Toekomst van de Europese Landbouw gepresenteerd aan de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen.

De uitkomsten geven richting aan het beleid voor de land- en tuinbouwsector. Het rapport, dat is opgesteld in samenwerking met 29 verschillende partijen uit de Europese voedselketen, zet een koers uit naar een duurzamer landbouw- en voedselsysteem. In de uitwerking blijkt dat uiteenlopende partijen hebben meegeschreven en dat verschillende keuzes voorliggen. Voor onze sector halen we een paar aspecten naar voren:

Innovatie en verduurzaming centraal

In het rapport wordt de nadruk gelegd op het belang van innovatie, waarbij met name digitale hulpmiddelen zoals kunstmatige intelligentie, biotechnologie en precisie gewassen als sleutels voor succes worden gezien. Het rapport erkent het cruciale belang van veredeling voor de toekomst van de Europese land- en tuinbouw, en de rol van onze sector in het stimuleren van gezonde voeding en het terugdringen van CO2-uitstoot. Waar nieuwe veredelingsmethoden elders in het rapport aan bod komen, staat er slechts dat partijen het daar nog niet over eens zijn en dat traditionele kennis ook gemobiliseerd moet worden. Regelmatig worden de termen biologisch, agroecologie, agroforestry en ‘regeneratieve landbouw’ gebruikt waar het gaat over landbouwsystemen. Ook in de discussies over de zaaizaadwetgeving (PRM) ziet het rapport een taak om bij te dragen aan duurzame productie.

Intellectuele eigendomsrechten

Het rapport benadrukt het belang van keuzevrijheid voor zowel veredelaars als boeren. Het onderstreept dat producten van essentieel biologische processen niet patenteerbaar zijn en dat licenties alleen verleend mogen als het maatschappelijk bijdraagt. Tegelijk is er ook veel nadruk voor boerenrechten in het rapport.

Europees transitiefonds

Daarnaast is er een voorstel om een Europees transitiefonds op te richten, dat gunstige leningen verstrekt voor duurzame investeringen; een kans voor onze sector. Hiermee worden bedrijven gestimuleerd te investeren in technologische oplossingen die bijdragen aan efficiëntere teeltmethoden en een lagere uitstoot.

Geïntegreerde gewasbescherming

Het rapport pleit voor een samenhangend pakket aan maatregelen dat de sector ondersteunt bij de implementatie van geïntegreerde gewasbescherming en de verdere reductie van CO2-uitstoot. De nadruk op innovatie en duurzaamheid in dit verslag sluit naadloos aan op de lopende inspanningen van veredelaars om gewassen te ontwikkelen die efficiënter omgaan met natuurlijke hulpbronnen.

Strategische autonomie

Opmerkelijk is, dat waar de EU op dit moment vooral spreekt over ‘strategische autonomie’ en een weerbaar, competitief en duurzaam Europa in de veranderende geopolitieke situatie, het rapport nauwelijks rept over afhankelijkheden en de exportpotentie, maar wel over dat internationale handel een risico is voor vervuiling in Europa, en de Europese boer dreigt te beconcurreren.

Ruimte voor specifieke keuzes

Het rapport zal invloed hebben op de opdracht van de aan te stellen Europese Commissaris voor Landbouw, die naar verwacht wordt eind oktober voorgesteld zal worden (voordracht is nog niet gedaan). Het rapport geeft duidelijke verduurzaming als algemene richting, maar laat ruimte voor specifieke keuzes.

Als sector hebben wij nu de kans om onze positie als innovatieve en duurzame koploper verder te versterken. Met de juiste ondersteuning vanuit Brussel en de inzet van ondernemers kunnen we gezamenlijk bijdragen aan een veerkrachtig en toekomstbestendig Europees land- en tuinbouwsysteem.